Niewydolność żylna kończyn dolnych

Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że niewydolność żylna kończyn dolnych może być poważnym problemem, stojącym na drodze do utrzymania zdrowia i dobrej kondycji. Schorzenie to jest niezwykle częste i dotyka wielu osób, zwłaszcza pracujących w jednej pozycji – stojącej lub siedzącej. Częściowo wynika również z przyczyn genetycznych. Szybkie działanie już na pierwszym etapie rozpoznania początków choroby pozwala łatwiej sobie z nią radzić i zapobiega tworzeniu się poważnych, zagrażających nawet życiu stanów. Sprawdź, jak objawia się choroba żylakowa, z czego wynika oraz jak może być leczona niewydolność żylna nóg.

Nawigacja:

1. Czym jest niewydolność żył?
2. Niewydolność żylna – przyczyny pojawienia się i czynniki ryzyka
3. Objawy przewlekłej niewydolności żylnej
4. Zdjęcia pacjentów
5. Klasyfikacja kliniczna CEAP – czyli jak określić stopień zaawansowania problemu
6. Rozpoznanie, diagnoza i badania
7. Metody leczenia niewydolności żylnej

Przewlekła niewydolność żylna

Przewlekła niewydolność żylna ICD-10 to schorzenie, w którym krew żylna, zamiast przepływać przez naczynia, tworzy zastoje. Schorzenie występuje bardzo często wśród przedstawicieli obu płci, choć częściej u kobiet – zwłaszcza przed 35. rokiem życia ta statystyka wypada na niekorzyść dla kobiet.

Schorzenie jest niekomfortowe dla chorego, choć na pierwszych etapach może wydawać się jedynie defektem kosmetycznym. Z czasem wywołuje ból, uczucie ciężkości, trudność w poruszeniu się, a nawet prowadzi do tworzenia się zmian takich jak owrzodzenia żylne.

 

Przyczyny niewydolności żylnej:

Przyczyny niewydolności żylnej mogą być bardzo złożone. Obecnie naukowcy szczególnie dużą wagę w powstawaniu żylaków przypisują nieprawidłowej budowie zastawek żylnych czy ścian naczyń, które wpływają na patologiczny przepływ krwi. To jednak zbyt ogólne stwierdzenie, aby jednoznacznie stwierdzić, od czego powstaje niewydolność żylna kończyn dolnych.

Niewydolność żylna nóg może pojawiać się na skutek takich przyczyn, jak

• niewydolność zastawek żylnych – może przyjmować formę wrodzoną, w formie żylaków pierwotnych, albo wtórną, czyli nabytą, w formie żylaków wtórnych; zastawki są odpowiedzialne za zatrzymywanie krwi przed powrotem w dół naczyń, zgodnie z grawitacją, i kierowaniem jej w górę, w stronę serca; gdy nie działają poprawnie, krew się cofa i zalega w naczyniach;
• zakrzepica żył głębokich lub żylaki w przeszłości – skutkują przede wszystkim pojawianiem się takich zespołów schorzeń jak zakrzepica żylna;
• żylne zespoły uciskowe i zwężenie żył – dotyczące przede wszystkim takich stanów jak ciąża czy duże, wewnętrzne guzy;
• refluks żylny – stan nieprawidłowej pracy zastawek w naczyniach, kiedy krew cofa się i zatrzymuje w naczyniach na skutek źle domykających się zastawek.

Czynniki ryzyka niewydolności żylnej

Istnieją rozmaite czynniki, które mogą zwiększać ryzyko występowania niewydolności żylnej kończyn dolnych. Osoby, których dotykają one osobiście, powinny szczególnie sprawnie reagować na pierwsze objawy choroby.

Do czynników tych należą:

• płeć – kobiety chorują częściej,
• wiek – choroba jest częstsza u osób starszych,
• genetyka oraz dziedziczenie – występowanie żylaków u obojga rodziców zwiększa to ryzyko u dziecka prawie do 90%,
• kwestie hormonalne: antykoncepcja, zaburzenia hormonalne,
• ciąża – ryzyko żylaków podnosi się w każdej ciąży, a w następnych wzrasta jeszcze bardziej,
• nadwaga, otyłość;
• zaparcia;
• wzrost – żylaki częściej występują u osób wysokich;
• płaskostopie;
• tryb życia wymagający częstego i długiego przebywania w pozycji siedzącej lub stojącej.

Niewydolność żylna – objawy

Objawy niewydolności żylnej na początku nie budzą wielu zastrzeżeń ze strony osób chorych. Są często głównie kosmetyczne lub wiązane, jak na przykład bóle goleni, ze zmęczeniem. Tymczasem szybkie rozpoznanie i rozpoczęciem nieinwazyjnego leczenia już na początku pozwalają skutecznie zahamować rozwój choroby.

Niewydolność żylna nóg – objawy, które powinny zaniepokoić:

• skurcze łydek oraz nóg,
• wrażenie ciężkich nóg, które ustępuje po odpoczynku z kończynami w górze,
• widoczny obrzęk, zwłaszcza w okolicy kostek,
• zespół niespokojnych nóg pojawiający się w nocy,
• pajączki naczyniowe oraz zmiany kosmetyczne, na przykład związane z innym kolorem skóry w miejscu pojawiających się zmian,
• odczuwalny świąd skóry, zwłaszcza w okolicy łydek,
• ogólne wrażenie bólu, zwłaszcza wzdłuż naczyń, które są niewydolne i chorobowo zmienione.

Niewydolność żylna – zdjęcia pacjentów

Niewydolność żylna kończyn dolnych nie zawsze wygląda tak samo, zwłaszcza jeśli nie jest zaawansowana. Porównaj swój stan z tymi zdjęciami i zobacz, jak wygląda żyła odpiszczelowa niewydolna albo jak prezentują się początkowe stadia choroby.

Niewydolność żylna – stopnie zaawansowania schorzenia

Do określania stopnia rozwoju niewydolności żylnej stosuje się specjalną skalę CEAP. Stopnie niewydolności żylnej określane są w obrębie czterech składników: klasyfikacji klinicznej (C), etiologicznej (E), anatomicznej (A) oraz patofizjologicznej (P). Niestety, aż trzy stopnie (E, A, P) z tej klasyfikacji można oznaczyć przede wszystkim po dogłębnych, specjalistycznych badaniach diagnostycznych.

Oznaczenie w klasyfikacji	Znaczenie
C0	Definiujemy to jako brak jakichkolwiek zmian wskazujących na chorobę żylną.
C1	Są to pajączki na naszym ciele.
C2	Oznacza żylaki.
C3	Symbolem tym oznaczamy widoczne i odczuwane obrzęki.
C4 - C5	Tak określamy zmiany skórne wiązane z niewydolnością żylną, gdzie każdy kolejny punkt zawiera w sobie objawy z poprzedniego.
C6	Tak definiujemy wszystkie zmiany z czynnym owrzodzeniem.

Rozpoznanie i diagnozowanie niewydolności żylnej

Dla właściwego zdiagnozowania problemu i szybkiego rozpoczęcia leczenia niezbędne jest wykonanie odpowiednich badań. Jakie badania na niewydolność żylną należy wykonać? Oto część z nich:

• badanie fizykalne – w trakcie takiego badani lekarz obejrzy obrzęki, żylaki czy owrzodzenia i będzie w stanie określić częściowo ich pochodzenie albo stan pacjenta,
• uciskowa próba Perthesa – badanie nieinwazyjne, przeprowadzane bez przygotowania z pomocą opaski uciskowej, szybko dające informację zwrotną o drożności żył głębokich,
• próba Pratta – badanie nieinwazyjne wykonywane z opaską uciskową i bandażem elastycznym, pozwalające zdiagnozować niewydolność żył łączących,
• próba Trendelenburga – nieinwazyjne badanie wykonywane z użyciem opaski, pozwalające określić drożność żył przeszywających oraz wydolność żyły odpiszczelowej,
• ultrasonografia – nieinwazyjne badanie uznawane za „złoty standard” diagnostyki żylaków i niewydolności żylnej kończyn, jego zadaniem jest określenie stanu naczyń i żylaków, a także możliwość zdiagnozowania refluksu i zaburzeń pracy zastawek,
• badanie USG z kolorowym Dopplerem – pogłębione badanie USG służące dokładniejszej identyfikacji problemów.

Klasyfikacja CEAP przewlekłej niewydolności żylnej kończyn dolnych pozwala, na podstawie diagnostyki, określić stopień zaawansowania i charakter niewydolności żylnej.

Niewydolność żylna – leczenie. Jak leczyć schorzenia żylne?

Właściwa diagnostyka jest niezbędna do określenia odpowiedniego leczenia. Musi brać ono pod uwagę nie tylko stan chorego, ale również przyczynę schorzenia. Leczenie niewydolności żylnej chirurgicznie, w tym stosując techniki wewnątrznaczyniowe, wykonuje się raczej przy dużym zaawansowaniu choroby, jeśli nie ma ku nim przeciwwskazań.

Jak leczyć niewydolność żylną innymi metodami? Przede wszystkim istotna jest dieta i zmiana nawyków, która zawiera się w leczeniu zachowawczym. Niemniej ważne jest to, aby przeprowadzona była właściwa farmakoterapia, gdy stwierdzona jest niewydolność żylna kończyn dolnych. Leki często bazują na naturalnych, roślinnych substancjach. Zobacz, jak traktowana jest niewydolność żylna – leczenie zawsze dobierane jest indywidualnie.

Leczenie zachowawcze

Zawsze dobrym wyborem jest profilaktyka chorób układu żylnego. Choroba żylakowa, jeśli występuje w najbliższej rodzinie, może przechodzić również na dalsze pokolenia. Do najpopularniejszych metod leczenia zachowawczego należy farmakoterapia na bazie wyciągów roślinnych, zwłaszcza wyciągu z kasztanowca. Tabletki na krążenie żylne zawierają hesperydynę, rutynę czy escynę, które są odpowiedzialne za wzmacnianie naczyń krwionośnych i poprawianie ich stanu. Leki na niewydolność żylną dostępne są również w formie żelów, które nie powodują skutków ubocznych ze strony układu pokarmowego.

Niezbędnym elementem profilaktyki jest zmiana przyzwyczajeń, trybu życia i diety. Nie każda aktywność sprzyja zapobieganiu choroby żylnej; odradza się sporty wydolnościowe, w tym jazdę na rowerze na długich dystansach, ale również podnoszenie ciężarów. Zalecane są spacery, zmiany pozycji w ciągu dnia i odpoczynek z nogami w górze. Należy zmienić dietę na taką z małą ilością tłuszczów. Istotne są w niej naturalne flawonoidy, duża ilość wody i unikanie alkoholu oraz innych używek. Osoby otyłe powinny schudnąć.

 

Leczenie uciskowe

Jedną z podstawowych metod leczenia niewydolności żylnej jest metoda uciskowa. Podstawowym wyrobem stosowanym w tej dziedzinie są pończochy uciskowe przeciwżylakowe, które można kupić w sklepie medycznym. Inne wyroby uciskowe to między innymi podkolanówki – dlatego ważne jest, aby skonsultować się ze specjalistą przed ich wyborem. Czasami kompresjoterapia wykonywana jest również z użyciem specjalnych metod bandażowania.

Leczenie inwazyjne i zabiegowe

Inwazyjne, zabiegowe metody leczenia żylaków stosuje się w przypadkach, gdy leczenie nieinwazyjne nie przynosi efektów lub jest niewskazane z uwagi na zaawansowanie choroby. Każdy zabieg niesie za sobą skutki uboczne, na przykład tworzenie się obrzęków, ból w obrębie obszaru poddanego zabiegowi czy problemy z poruszaniem się. Przeciwwskazania do zabiegu dobierane są indywidualnie, ale zwykle dotyczą konieczności stałego przyjmowania leków zaburzających krzepliwość krwi.

Do podstawowych zabiegów należy stripping, który wykonuje się, usuwając naczynia krwionośne. Przeciwwskazaniem do zabiegu jest niewydolność żył głębokich. Wykonuje się również laserowe zamykanie żyły, do którego przeciwwskazaniem są zrosty i zakrzepy, które zmniejszają światło naczyń. Oczywiście wszystkie te zabiegu nie mogą być wykonane u pacjentów w ciężkim stanie, zwłaszcza z niewydolnością serca.